vogodišnju turističku sezonu, kao i prošlogodišnju, u Crnoj Gori obilježili su turisti iz regiona što iz ugla prof. dr Rada Ratkovića nije dovoljno za neku dužu sezonu i rentabilne rezultate. Pored toga, i ove godine, kao i prošle, nije bilo strategije i planiranja, a kako sada stvari stoje zbog političkih turbulencija vjerovatno, po njegovom mišljenju, imaćemo sličnu situaciju i iduće godine jer pripreme su već trebale da počnu. Kako je istakao dekan Fakulteta za biznis i turizam iz Budve, informacioni turizam u turizmu nije potpun, pa o ciframa govorimo napamet i na osnovu procjena dok je strategija potpuno ignorisana od strane obje prethodne vlade.
Turizam – zarobljenik politike
– Bojim se da je turizam i ove godine bio zarobljenik politike. U periodu od maja do septembra prošle godine je trebalo da se pozabavimo pripremom organizovanog turizma za ovu godinu. A to znači da vodimo kampanju ka glavnim turističkim emitivnim izvorima Evrope – Njemačka, Ujedinjeno Kraljevstvo, Francuska, Skadinavske zemlje… Destinacijski da se umrežimo za bolji plasman na organizovano turističko tržište, primamo studijske posjete glavnih influensera i turoperatora, pregovaramo i ugovaramo sa turoperatorima, provodimo zajedničku promociju na organizovanim tržištima… – kaže Ratković podsjećajući da smo mi u to vrijeme bili preokupirani političkim borbama bez perspektive, smjenom vlade i dugotrajnim pregovorima oko formiranja nove, da bi tako, po njegovim riječima, nespremni dočekali početak rane turističke sezone.
– Sezona je stihijski i neposvećeno pripremana, tako da je tek polovinom jula došlo do većih turističkih tokova, ali najviše iz okruženja (Srbija, BiH, Kosovo) koji su učestvovali sa 42,5 odsto u turističkom prometu u julu. Od EU zemalja najveće učešće je imala Njemačka (5,36 odsto), Francuska (4,6 odsto), i Poljska (4,1 odsto). Ovi podaci se odnose samo na kolektivni smještaj, dok se podaci, odnosno procjene, za privatni smještaj, zbog nepouzdanosti, ne objavljuju na Monstatu – kazao je Ratković.
Što se tiče cifara kaže da su ,,neuhvatljive“ i na nivou procjena jer nemamo razvijen informacioni sistem.
– Treba pratiti turistički promet naturalno – broj dolazaka i noćenja na dnevnoj bazi i finansijski promet periodično (mjesečno, kvartalno, polugodišnje i godišnje), kao što to rade druge turističke zemlje Mediterana. One imaju svoje integralne holističke informacione sisteme, u čemu prednjači Hrvatska sa svojim eVisitor informacionim sistemom, koji je sveobuhvatan i ažuran na dnevnoj bazi za sve vidove smještaja – kaže Ratković.
Upoređuje stanje sa Hrvatskom u kojoj je tokom avgusta boravilo oko milion turista dnevno, a njihov kapacitet svih vrsta smještaja je takođe milion kreveta.
– Kod nas na procijenjeni kapacitet smještaja od 450.000 do 500.000 kreveta procijenjeni broj turista, prema izjavama zvaničnika, je bio oko 140.000 dnevno!? Ovim pokazateljima ne treba komentar. Vjerovatno je broj turista znatno veći, ali nemamo sistem da ih registruje, a ko nije registrovan nije prepoznat kao turista – objašnjava Ratković.
Po njegovim riječima postali smo destinacija niskoplatežnih gostiju.
A planovi su, ističe on, bili drugačiji. Budva više nije crnogorska metropola turizma po načinu kako se odvija sezona.
– Budva je u turistički svijet ušla na velika vrata preko grad hotela ,,Sv. Stefan“ još 1960. godine. Strateška vizija Budve je bila pozicioniranje po modelu vodećih ljetovališta na Mediteranu, kao što su Dubrovnik, Opatija, Nica, Sen Trope… Dok je pratila tu viziju izrasla je u jedan od vodećih turističkih centara na Jadranu i ,,narasla“ na jednu od najbogatijih opština u bivšoj SFRJ (druga u Jugoslaviji, iza opštine Centar, Maribor, Slovenija). Turistički regres Budve počeo je početkom 90-ih godina kada se počela srozavati na nivo masovnog turizma sa naglaskom na vašarsku ponudu i sekundarne stanove i kuće, primarno orijentisana na pauperizovano domaće tržište (Srbija i Crna Gora) – kaže Ratković.
Pobjeda
