Nakon 12 godina od prve tužbe podnesene zbog kredita indeksiranih u švajcarske franke, klijenti su dočekali presudu u kojoj se navodi da su odredbe ugovora o stambenim kreditima zaključeni sa Hipo Alpe Adrija bankom (sadašnja Adiko banka) ništavi.
Viši sud je tako presudio u jednom od sporova odlučujući po žalbi na presudu Osnovnog suda, a u vezi sa kreditima koji su zavili u crno nekoliko stotina porodica u Crnoj Gori. U presudi koju je donijelo vijeće sudija koje su činili Radonja Radonjić, predsjednik vijeća, i članovi Nina Radunović i Ognjana Boljević usvojen je tužbeni zahtjev jednog od klijenata i utvrđeno da su ništave i bez pravnog dejstva odredbe člana 1, stav 2, člana 6 ugovora o stambenom kreditu iz 2007. godine. Osnovni sud je 29. aprila 2024. godine odbio zahtjev tužilaca da utvrdi da su odredbe ugovora ništave.
– U konkretnom slučaju zaključivanje ugovora koje su zaključili tužioci sa tuženom, a u dijelu kojim je ugovorena valutna klauzula, ništavi su zbog povrede drugih načela obligacionopravnih odnosa, kojih se stranke moraju pridržavati prilikom regulisanja međusobnih prava i obaveza, bez obzira na dispozitivni karakter odredaba Zakona o obligacionim odnosima. Po ocjeni ovog suda prilikom zaključivanja predmetnih ugovora, nudeći zaključenje ugovora sa valutnom klauzulom, tužena je postupala suprotno načelima savjesnosti i poštenja, koje postupanje je za posljedicu imalo i povredu načela jednake vrijednosti davanja. Prilikom iznošenja svojih stavova, stranke, a posebno tužena, po mišljenju suda, zaboravlja i izostavlja jednu vrlo bitnu činjenicu, tj. činjenicu da je u vrijeme zaključenja spornih ugovora o kreditu sredstvo plaćanja u Crnoj Gori bio euro, koji je generalno prihvaćeno sredstvo plaćanja na nivou Evropske unije (osim u pojedinim zemljama kao izuzecima), koja valuta tokom vremena nije imala oscilacija u svojoj vrijednosti. Ponuda ovakve vrste kredita u trenutku kada je paritet između eura i franka bio takav da su anuiteti po predmetnim kreditima bili znatno manji i povoljniji po klijente, ovdje tužioce, uz istovremenu ponudu kredita u eurima, po ocjeni ovog suda, nije slučajna, jer sigurno je da banka u drugačijim uslovima takve ugovore ne bi nudila, jer je jasno da za iste ne bi bilo zainteresovanih. Ovako je imala povoljno tlo da u konkurenciji drugih kreditnih proizvoda – kredita koji su bili u ponudi, a koje je nudila i sama tužena kao banka, tj. kredita u eurima, koji su bili nepovoljniji za klijente u periodu zaključivanja spornih ugovora, „namami“ klijente da se opredijele za one kredite koji su im stvarali manje obaveze, uz ubjeđivanje od strane zaposlenih u bankama da je franak stabilna valuta i da je malo vjerovatno da će doći do promjene kursa na štetu klijenata. Da je primjena valutne klauzule bila u cilju obezbjeđenja novčane obaveze, zašto bi onda tužena nudila kredite i u eurima, kada kod takvih ugovora, bez obzira na veću kamatnu stopu, zbog nesigurnosti valute, nije mogla da očekuje da joj se vrati ono što je dala uz pripis određenih kamata – piše u presudi koju je „Danu“ dostavio predstavnik klijenata Dragan Senić.
Dan
