Biznis CG Portal o biznisu, politici i inovacijama u Crnoj Gori
Povezani članci
Vlada je na juče održanoj 60. sjednici kojom je predsjedavao predsjednik dr Dritan Abazović, usvojila Smjernice makroekonomske i fiskalne politike za period od 2023 – 2026. godine. U dokumentu, koji je osnova za pripremu budžeta za narednu godinu, se ističe da je strateški cilj ekonomske politike Crne Gore ostvarenje pametnog, održivog i inkluzivnog ekonomskog rasta koji će doprinijeti unaprijeđenju kvaliteta života svih njenih građana. U dijelu poreske politke u periodu 2023 – 2026. godine akcenat će biti na mjerama za suzbijanje sive ekonomije, širenju poreskog obuhvata, implementaciji usvojenih i izmjeni postojećih zakonskih rješenja, sprovođenju strukturnih reformi, jačanju institucionalnog okvira i unapređenju fukcionisanja poreskog sistema, čime se utiče na projekcije nivoa prihoda i unapređenje poreske politike u srednjem roku. S tim u vezi, u posmatranom periodu projektuje se:
• realni ekonomski rast na nivou od prosječno preko 3 % u periodu 2023-2026. godine;
• kontinuirano smanjenje deficita javnih finansija sa planiranih 7,2 % u 2023. na 3.4% BDP-a u 2026. godni;
• ulaganje u finansiranje infrastrukturnih projekata od cca 1,6 milijarde eura u periodu 2023 – 2026. godine;
• obezbjeđivanje stabilnog padajućeg trenda javnog duga sa planiranih 68,5 % BDP-a u 2023. na 61.3 % BDP-a u 2026. godini.
Snažan oporavak u turizmu, dinamična privatna potrošnja u zemlji i veliki priliv stranih direktnih investicija, omogućili su očuvanje makrofinansijske stabilnosti u 2022. godini i postizanje snažnog privrednog rasta. Brojni makroekonomski parametri bilježe do sada najbolje rezultate. Crnogorska ekonomija je u prošloj godini rasla brže od regionalnog prosjeka, pri čemu je nominalna vrijednost bruto domaćeg proizvoda dostigla rekordni iznos. Ekonomski rast u 2022. godini, prema preliminarnim podacima, je iznosio snažnih 6,1 %, pri čemu je u drugom kvartalu zabilježen zvanično najveći privredni rast u Evropi.
Izgledi rasta crnogorske ekonomije u srednjem roku ocijenjeni su povoljnim. Očekuje se stabilizacija makroekonomskih parametara, nakon nekoliko godina velikih fluktuacija, pri čemu će rast ekonomije usporiti i stabilizovati se na održivijem nivou. Prema preliminarnim makroekonomskim projekcijama Ministarstva finansija, u 2023. godini je procijenjen realni rast ekonomije od 3,4 %. Prema osnovnom srednjoročnom scenariju makroekonomskih kretanja, u naredne tri godine se očekuje prosječna stopa ekonomskog rasta od oko 3,0%, sa projektovanim stopama od 3,2 % u 2024, 2,8 % u 2025. i 3,0 % u 2026. godini.
U diskusiji je naglašeno da je u izradi smjernica primijenjen konzervativni pristup koji ostavlja prostor da se, uz odgovorno upravljanje javnim finansijama, ispoštuju kriterijumi iz Mastrihta i u srednjoročnom periodu postigne servisiranje svih obaveza bez dodatnog zaduživanja. S tim u vezi, u narednom periodu je potrebno implementirati dodatne mjere fisklane konsolidacije koje će obezbijediti bolju naplatu i ostvarenje dodatnih budžetskih prihoda, kao i optimizovati javnu potrošnju, kako bi se obezbijedila održivost javnih finasija u dugom roku.
