Biznis CG Portal o biznisu, politici i inovacijama u Crnoj Gori
Povezani članci
BiznisCG objavljuje listu pet najmoćnijih ljudi, koji će donositi ključne političko-ekonomske i bezbjednosne odluke u Crnoj Gori tokom 2022. godine. Lista je formirana na osnovu procjene i analize koliko će navedene ličnosti kreirati političko-ekonomsko i bezbjednosnu zbilju u Crnoj Gori u 2022. godini i budućnosti u svijetlu velikih političkih promjena koje su se desile kod nas.
Piše: Predrag ZEČEVIĆ, glavni urednik BiznisCG
1. MILOJKO SPAJIĆ, ministar finansija i socijalnog staranja
Iako se mnogi ljudi ne bi složili sa procjenom autora teksta, jasno je da mladi ministar finansija i socijalnog staranja Milojko Spajić, nakon usvajanja Maršalovog plana bez glasa protiv, postao nenadano najmoćniji čovjek u Crnoj Gori. Kod njega su ključevi državne kase vrijedne 2,5 milijardi eura i ogromna podrška građana njegovim potezima, prije svega povećanje minimalca na 450 eura. Spajić je prvi lider u novijoj istoriji Crne Gore čije poteze podržavaju i aktivisti DPS-a i aktivisti Demokratskog fronta.
No i prije usvajanja programa “Evropa sad” koji predviđa veliki rast plata i socijalnih davanja, Spajić je pokazivao znake velikog političkog talenta i obrise budućeg lidera Crne Gore. O tome svjedoče dva detalja:
1. Spajić, iako je intimno veliki podržavalac SPC, tokom susreta sa episkopima SPC u Beogradu snažno je zastupao interese države Crne Gore i bio je izričito protiv potpisivanja nepovoljne verzije Temeljnog ugovora sa Srpskom Pravoslavnom Crkvom.
2. Spajić je prošle godine, mimo redovnih protokola, boravio u SAD gdje je primljen na visokom nivou, što su dobri poznavaoci prilika protumačili da je on čovjek od posebnog povjerenja američke administracije.
Značajnu podršku Spajiću, osim premijera, pruža i ministar ekonomskog razvoja Jakov Milatović, pa sinergijom ekonomskih ministarstvava njihova moć je još veća.
Da bi Spajić zadržao i uvećao moć, potrebno je da sprovede Maršalov plan ali i da osnuje dugu najavljivanu Demohrišćansku stranku budući da istinska moć upravo leži u partijama. Ukoliko to ne uradi biće “zvijezda padalica” i protraćen politički talenat.
2. DRITAN ABAZOVIĆ, potpredsjednik Vlade i koordinator svih službi bezbjednosti
Ako je Spajić prvi pik SAD-a, onda je Dritan Abazović apsolutni favorit Evropske unije za budućeg lidera Crne Gore. To zvaničnici Evropske unije nijesu krili ni u javnim obraćanjima, kada su jasno saopštili da im je Abazović omiljeni politički lider.
Formalno gledano, Abazović svoju moć crpi iz funkcije potpredsjednika Vlade -koordinatora svih bezbjednosnih službi ali iz funkcije predsjednika GP URA koja je bila veliki tas na vagi za političke promjene koje su se desile krajem avgusta 2020. godine.
Koliko je politički jak Abazović, svjedoči podatak da upravo zahvaljujući njemu premijer Krivokapić nije uspio da smijeni popularnog i odvažnog ministra unutrašnjih poslova Sergeja Sekulovića, jer nije preduzeo oštrije mjere na Cetinju prilikom ustoličenja mitropolita Joanikija.
Takođe, Abazović je, u okviru političkih previranja u GP URA, uspio da nadjača veterane političke scene i GP URA Žarka Rakčevića i Šerba Rastodera koji su ga otvoreno optužili, ne bez razloga, da šuruje sa Demokratskim frontom i velikosrpskim nacionalizmom.
Nakon pokušaja marginalizacije GP URA poslije cetinjskih događaja i relatiivnog neuspjeha na lokalnim izborima na Cetinju i u Mojkovcu, Abazović je, kada su kola GP URA krenula nizbrdo, pokazao raskošan politički talenat – povukao je velemajstorski potez potpisivanja Memoranduma o saradnji sa manjinama i SNP-om.
Abazović je tim potezom udario temelje nove građanske koalicije bez čijeg sudjelovanja neće se moći formirati nijedna buduća vlast. U političkim previranjima Abazović nije zaboravio na svoju osnovnu dužnost pa je u okviru bezbjednosnog sektora pokrenuo borbu protiv organizovanog kriminala i mafijaških klanova, koja će, kako uvjeravaju iz njegovog okruženja, biti još jača nakon što je formiran novi Tužilački savjet.
U slučaju da prođe ideja o manjinskoj Vladi koju bi podržao reformisani DPS ili DF, što nije isključeno, Abazović, koji se premišlja, bi postao premijer i najmoćniji čovjek u Crnoj Gori. Moćniji i od superpopularnog Milojka Spajića.
Pored navedenih stvari, Abazović uživa veliku popularnost među običnim građanima, izlazi u grad, javlja se ljudima što građani posebno vrednuju.
3. MILO ĐUKANOVIĆ, predsjednik Crne Gore
Milo Đukanović je neprikosnoveni lider Crne Gore u posljednjih trideset godina i prije političkih promjena jedan od najcijenjenijih regionalnih političara. Nakon avgustovskih promjena, moć predsjednika Crne Gore i DPS-a je značajno opala toliko da su mnogi analitičari ocijenili da najveću partiju u Crnoj Gori čeka sudbina SPS-a, nakon pada Slobodana Miloševića, što znači poniranje na desetak odsto podrške.
Događaji nakon avgustovskih izbora, prije svega neskladno funkcionisane nove vlasti i svađe unutar nove većine, pokazali su da će DPS i predsjednik Đukanović i dalje imati značajnu ulogu na promijenjenoj političkoj sceni Crne Gore. U prilog tome, DPS je na lokalnim izborima zadržao status najjače stranke ali sa trendom pada podrške i hroničnim nedostatkom koalicionih kapaciteta.
Đukanović je po formiranju nove vlasti, pokazao političku klasu, najprije je matirao Ministarstvo vanjskih poslova po pitanju brzoplete smjene ambasadora, a onda je ponudio koaliciju Demokratama i GP URA što je dodatno produbilo pukotinu u vladajućoj koaliciji. Istovremeno, brojni internet botovi DPS-a su preko društvenih mreža optuživali GP URA i Demokrate za veleizdaju crnogorskih nacionalnih interesa.
Epilog svega je da je manjinska Vlada URA, građani +manjine + SNP, koju bi bezuslovno podržao DPS, postala realna politička opcija koja bi se mogla ostvariti već polovinom godine.
Podrškom manjinskoj vladi i generisanim nezadovoljstvom EU zbog lošeg godišnjeg izještaja, vratili bi DPS i Đukanovića na korak od vlasti i velikog uticaja na sve društvene prilike.
Međutim, da bi DPS dočekao priliku da opet bude dio neke vlasti, tu partiju čekaju velike unutrašnje reforme, hitno oslobađanje od korumpiranih kadrova i bliskih “biznismena”, koji su poharali državu i značajno smanjenje djelovanja na poziciji krajnje desnice.
Prema pouzdanim saznanjima BiznisCG, Đukanović se povući sa mjesta šefa partije tokom ove godine kao uslov za podršku manjinskoj vlasti, dok će predsjednik Crne Gore ostati do kraja mandata 2023. godine.
4. ZDRAVKO KRIVOKAPIĆ, predsjednik Vlade Crne Gore
Premijer Zdravko Krivokapić se pokazao kao veoma vješt plivač u nečistim političkim vodama Crne Gore. O tome jasno svjedoči podatak da je i dalje premijer, da je pogurao Budžet i program “Evropa sad” iako je odavno, kao predsjednik Vlade, izgubio podršku parlamenta.
Ako je imao kakvu nadu u podršku parlamenta, raspršena mu je nakon prolaska interpelacije o smjenama ministara Vesne Bratić, Aleksandra Stijovića i Đorđa Radulovića.
Na početku mandata, Krivokapić je svoju moć crpio iz ogromne podrške Crkve i samo te vjerske institucije, jer se veoma brzo posvađao sa svim liderima Demokratskog fronta. No, pokazalo se da premijer Krivokapić dobro povlači poteze na međunarodnom planu.
Nakon što je primljen od strane generalnog sekretara Jensa Stoltenberga, otvorenu podršku su mu pružili francuski predsjednik Emanuel Makron dok mu je britanski premijer Boris Džonson učinio veliku čast -postao je jedini crnogorski zvaničnik koji je primljen kod britanskog premijera.
Ubrzo se ispostavilo da, zbog tog susreta, crnogorska Vlada blisko sarađuje sa britanskom Vladom – dojavom britanskih obavještajnih organa u Zeti je zaplijenjena rekordna količina kokaina oko 1,5 tona. Ova akcija je podigla međunarodni ugled Vlade i bezbjednosnog sektora u Crnoj Gori, prije svega MUP-a.
Krivokapića je, takođe, primio predsjednik Srbije Aleksandar Vučić sa kojim je bio u zategnutim odnosima, dok ekonomsko finanasijski ministri blisko sarađuju sa kolegama iz Srbije. To je bio jedan od ključnih momenata da poslanici DF-a podrže Maršalov plan i Budžet koji je produžio politički vijek trajanja Vlade.
To znači da premijera Krivokapića ne treba otpisivati iz ozbiljne političke utakmice koja je zakazana za ovu godinu, a to je test manjinske vlade i najavljeno formiranje Demohrišćanske stranke.
5. MITROPOLIT JOANIKIJE
Srpska Pravoslavna Crkva i njena eparhija Mitropolija crnogorsko primorska su, prema relevantnim istraživanjima, u posljednje dvije decenije institucije sa najvećim povjerenjem građana u Crnoj Gori. No, nakon što se upokojio mitropolit Amfilohije, koji je presudno uticao na smjenu vlasti u Crnoj Gori, novi mitropolit MPC Joanikije nije uspio da dosegne ni 50 odsto moći i uticaja njegovog slavnog prethodnika.
Prije svega jer je Beogradska patrijaršija ukinula Amfilohijevo nasljeđe u Crnoj Gori: Episkopski savjet, naziv Pravoslavna crkva u Crnoj Gori kao i novom mitropolitu titulu “Egzarh pećkog trona”, čime je svela Mitropoliju na jednu od 40-tak eparhija u okviru SPC.
Nadalje, nakon nemilih cetinjskih dešavanja i ustoličenja Joanikija pod dugim cijevima i pancirima, značajno je opala moć novog mitropolita u domaćoj i regionalnoj javnosti.
Primjetno je da se nakon toga Joanikije ne miješa u političke procese u Crnoj Gori, ne miri posvađane lidere iako je nesumnjivo zadržao veliki uticaj na vjernike SPC u Crnoj Gori. Naročito, što je bio zvijezda litija koje su srušile bivšu vlast.
Zbog toga zaslužuje visoko peto mjesto na ljestvici najmoćnijih ljudi u Crnoj Gori.
Pročitajte OVDJE listu od petog do desetog mjesta.
